หมู่ ๗ บ้านดอนหญ้านาง
บ้านดอนหญ้านาง ตั้งอยู่ที่ หมู่ ๗ ตำบลดอนช้าง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น มีนายคะนอง สมพล เป็นผู้ใหญ่บ้านบ้านดอนหญ้านาง อายุ ๕๔ ปี
ความเป็นมาของหมู่บ้าน
ตั้งแต่เริ่มก่อตั้งหมู่บ้าน สมัยก่อนบ้านดอนหญ้านางไม่ได้เป็นหมู่บ้านแต่เป็นที่โนน จะมีแต่ป่าหญ้านาง ผู้เฒ่าผู้แก่คนบ้านอื่นเลยมาถางป่าออกแล้วมาอาศัยอยู่จนเริ่มเพื่อจำนวนขึ้นเรื่อยๆจนได้ ๑๐ กว่าหลังเลยตั้งเป็นชื่อบ้านเพราะเป็นพื้นที่ดอนเลยตั้งชื่อเป็นบ้านดอนหญ้านาง โดยบ้านดอนหญ้านางมีอายุกว่า ๑๐๐ ปี แต่ไม่รู้ปีที่แน่นอน ได้ยินเขาพูดมาว่าประมาณ ๑๒๗ ปี
อาชีพของคนในหมู่บ้าน
อาชีพหลีกคือทำอาชีพทำไร่ทำนา ส่วนมากทำนามากกว่าทำไร่เพราะที่ไร่น้อย อาชีพรองก็มีการทำงานโรงงานทอผ้า โรงงานรองเท้า คนรุ่นใหม่จะไปทำงานโรงงานเป็นส่วนมาก คนที่มีอายุมาก มีลูกมีครอบครัวก็ไปก่อสร้าง ผู้ใหญ่บ้านเองก็ไปรับเหมาก่อสร้าง บางครั้งก็ไปทำต่างจังหวัดบ้าง นอกจากนี้ก็มีกลุ่มทอผ้าไหมกับปลูกเมล็ดพันธุ์หญ้าลูซี่ เมล็ดพันธุ์แตงโม ซึ่งเป็นอาชีพเสริมแต่ว่ารายได้ค่อยข้างดี ปลูกมันปลูกอ้อยนั้นจะปลูกที่ไร่ แล้วก็มีการปลูกหญ้าลูซี่เพื่อขายเมล็ดพันธุ์ ที่นาไว้ใช้ทำนาอย่างเดียว มีการจักรสานบ้างแต่ไม่ได้ประกอบเป็นอาชีพหลัก สมัยก่อนมีเยอะทั้งสานตะกร้า สานไซ สานข้อง สานกระติบข้าว แต่สมัยนี้ไม่เหลือแล้วมีเพียงสานเพื่อการใช้งานเท่านั้น
ประเพณี
ประเพณีของบ้านดอนหญ้านาง มีการทำบุญในแต่ละเดือนประมาณ ๖-๗ ครั้งใน ๑ ปี มีรายละเอียดดังนี้
เดือยอ้าย-เดือนยี่ (เดือนมกรา-กุมภา) มีบุญข้าวจี่ ข้าวเขียบ(ข้าวเกรียบ)
เดือนสาม-เดือนสี่ บุญพระเวสสันดร
เดือนห้า บุญสงกรานต์
เดือนหก บุญบั้งไฟ
เดือนเจ็ด บุญข้าวประดับดิน
เดือนแปด บุญยายข้าวสาก
เดือนสิบ-เดือนสิบเอ็ด บุญกฐิน
ความเชื่อ สิ่งศักดิ์สิทธิ์
มีศาลเจ้าปู่ประจำหมู่บ้าน เป็นผีหลักบ้านหลักเมือง ผีปู่ผีย่าตั้งแต่สมัยก่อนซึ่งยึดถือกันมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษจนถึงปัจจุบัน
สมุนไพร
ไม่ค่อยมีหมอสมุนไพรแต่มีสีย้อมไหมธรรมชาติของกลุ่มทอผ้าไหม ใช้วัตถุดิบจากธรรมชาติ เช่น ใบมะม่วง เปลือกต้นคูณ ใบมะยม ใบขนุนทำเป็นสีย้อมแล้วเอามาทอเป็นผ้าสีธรรมชาติ
วงสรภัญญะและวงกลองยาว
วัดน้ำค้างซึ่งเป็นวัดประจำหมู่บ้านนั้นมีวงสรภัญญะที่ไปแข่งขันสร้างชื่อเสียงให้กับบ้านดอนหญ้านาง ซึ่งส่วนมากจะแข่งกันในช่วงเข้าพรรษา ผู้ที่เข้าร่วมวงสรภัญญะของบ้านดอนหญ้านางนั้นมีทั้งเยาวชนไปจนถึงผู้สูงอายุ ทุกช่วงวัยตั้งแต่เด็กป. ๒ หากคู่แข่งเป็นเด็กก็จะเอาเด็กลงแข่งแต่ถ้าหากคู่แข่งเป็นผู้ใหญ่ก็จะเอาผู้ใหญ่ลงแข่ง นอกจากนี้ยังมีคณะกลองยาวอยู่ ๑ วง เป็นเด็กนักเรียนมัธยมที่หารายได้เสริมระหว่างเรียน มีการรับงานครั้งละหนึ่งหมื่นบาท เพื่อไปแสดงงานบุญงานบวชของหมู่บ้านใกล้เคียงรวมถึงบ้านดอนหญ้านางเองด้วย
สถานที่อื่นๆ
มีโรงเรียนประจำบ้านคือโรงเรียนบ้านดอนหญ้านาง วัดมี ๒ วัดคือ วัดน้ำค้างบ้านดอนหญ้านางและวัดป่า มีร้านค้าของชำอยู่ ๖ ร้าน ครัวเรือนทั้งสิ้นมีทั้งหมด ๑๖๘ หลังคาเรือน แต่มีบ้านที่ไม่มีผู้อยู่อาศัยเกือบ ๓๐ หลัง เพราะมีการย้ายออกจากพื้นที่ มีร้านกับข้าวคือร้านที่บ้านผู้ใหญ่บ้าน มีตู้น้ำมันหยอดเหรียญ 1 ตู้มีแค่น้ำมัน ๙๕ กับ ๙๑ ไม่มีน้ำมันดีเซล ในบางครั้งก็ต้องเข้าไปเติมปั๊มในเมือง
ที่มา:
สัมภาษณ์ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ ๗ นายคนอง สมพล อาชีพ รับราชการ ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้าน และเกษตรกร เมื่อวันที่ ๒๘ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๔